“Zoek de juiste balans voor een betere gezondheid .”

Dr. Janneke Wittekoek is cardiologe, gezondheidswetenschapper en oprichtster van de Heartlife Klinieken. Daarnaast is ze auteur van diverse boeken, waaronder Het vrouwenhart en haar nieuwste boek, De Hart Hoofd Connectie, dat uitkomt in maart.
In haar kliniek ziet zij vooral veel vrouwen met hartklachten, die al een tijd in het medisch circuit op zoek zijn naar een oplossing. Een groot deel daarvan heeft overgewicht, soms zelfs obesitas. Hoe komt dat en, belangrijker nog, wat kun je daar aan doen?

Hartklachten en overgewicht
Er zijn twee groepen vrouwen die Janneke veel tegenkomt op haar spreekuur: vrouwen die om diverse redenen veel stress ervaren én vrouwen in de overgang. Stress en een verandering van je hormoonspiegel tijdens de overgang kunnen namelijk hartklachten veroorzaken, zoals pijn op de borst of hartkloppingen. De angst en onzekerheid die gepaard gaan met dergelijke klachten, kunnen het dagelijks leven behoorlijk ontregelen. Vrouwen voelen zich mentaal niet goed, slapen daardoor slecht, eten minder gezond en durven niet meer te sporten. Overgewicht is vaak het gevolg. Vrouwen in de overgang worden zelfs dubbel getroffen, zij komen al wat kilo’s aan, puur door de overgang.
Prioriteit bij deze patiënten is om ze klachtenvrij te maken. Maar daarna gaat Janneke ook het gesprek aan over leefstijl. Hierbij richt ze zich op meerdere pijlers tegelijk: voeding, beweging, slaap en psychische balans. Juist omdat deze pijlers zo met elkaar verbonden zijn, waarbij gewicht een belangrijke rol speelt in het evenwicht tussen de pijlers.

Personalised Prevention
Bovendien is haar aanpak altijd zo veel mogelijk afgestemd op het individu. ‘Personalised Prevention’ noemt ze dat: je leefstijl aanpassen op een manier die bij jou past en die jouw problemen op de beste manier aanpakt. Zo hebben veel vrouwen met overgewicht last van slaapapneu. Te weinig slaap heeft grote invloed op het hongergevoel. Als je vermoeid bent, heb je meer behoefte aan calorierijk voedsel. Daarom stuurt Janneke deze patiënten meestal door voor slaaptherapie. Anderen hebben juist meer baat bij beweging en moeten stappen gaan tellen.

Verminder je calorie-inname
Voeding komt ook altijd aan bod. Ze geeft aan dat dat soms best uitdagend kan zijn; veel vrouwen zullen positief antwoorden als je ze vraagt of ze gezond eten. Dan is de truc om samen een eet-dag van afgelopen week door te nemen. Meestal blijkt dan dat deze vrouwen veel meer calorieën tot zich nemen dan ze verbranden. Aangezien je vetverbranding in de overgang ook daalt, zul je toch echt moeten minderen met je calorie-inname. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom coacht Janneke haar patiënten in het maken van andere, gezondere keuzes. Bijvoorbeeld door meer groentes in het dieet op te nemen. Of door te leren hoe je een zogenaamde craving het hoofd kunt bieden met beweging in plaats van toe te geven en die hele zak chips leeg te eten.

Alle factoren zijn belangrijk
Het allerbelangrijkste in de strijd tegen overgewicht is volgens Janneke je te realiseren dat verschillende factoren, zoals slaap, psyche, beweging en voeding nauw met elkaar samenhangen. Enige tijd geleden heeft Janneke daarom zelfs een samenwerking opgezet met een gynaecologe en een psychiater onder de naam H3: hoofd, hart en hormonen.
Haar advies luidt dan ook: ‘focus niet alleen maar op voeding en het tellen van calorieën. Denk goed na over je eigen situatie en op welke punten jij winst kunt behalen om te werken naar een betere gezondheid.’

Aan het denken gezet door het verhaal van Janneke?
Doe de Weeg & Weet checklist om meer inzicht te krijgen in jouw situatie en bespreek dit met je huisarts.